W trzeciej edycji Programu Promocja Języka Polskiego Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA) Akademickie Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej we współpracy z Centrum Zrównoważonego Rozwoju zrealizowało projekt Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska.
Akademickie Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej we współpracy z gdańskim teatrem Miniatura przeprowadziło cykl warsztatów dotyczących polskiej literatury SDG oraz czytanie performatywne tekstów literackich dla studentów w Dublinie. PC Drama została również zarejestrowana, czego efektem jest vide art Transfugium.
Powstała również publikacja Polish for Sustainability? Kultura polska a wyzwania globalne (Chawrilska, Pruszak, Sawicka 2022, ISBN 978-83-954212-8-0), która koncentruje się na wykorzystaniu treści odnoszących się do zrównoważonego rozwoju na zajęciach z języka polskiego i kultury polskiej.
Poza tym zespół projektowy zrealizował panel dyskusyjny Sustainable Polish? Narracje o zrównoważonym rozwoju na konferencji zorganizowanej przez Centrum Zrównoważonego Rozwoju Science and Education for Sustainable Development (24–25.11.2022 roku). W dyskusji wzięli udział prof. dr hab. Przemysław Gębal (Uniwersytet Gdański), dr Irena Chawrilska (Uniwersytet Gdański), dr Michał Pruszak (Uniwersytet Gdański), Maksymilian Bochenek (Muzeum Emigracji w Gdyni), Marek Pandera (Trinity College Uniwersytet w Dublinie) oraz Wojciech Stachura (Teatr Miniatura).
W ramach projektu powstały też lekcje online dotyczące literatury zrównoważonego rozwoju i tutoriale odnoszące się do redakcji tekstów w języku polskim.
Centrum Zrównoważonego Rozwoju zaprojektowało cykl lekcji online związanych z celami zrównoważonego rozwoju.
Projekt Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa Polska jest finansowany przez NAWA w ramach Programu Promocja języka polskiego i realizowany we współpracy z Trinity College Dublin, University of Dublin.
Publikacja Polish for Sustainability? Kultura polska a wyzwania globalne
Podsumowaniem działań projektowych jest publikacja pt. Polish for Sustainability? Kultura polska a wyzwania globalne (Chawrilska, Pruszak, Sawicka 2022, ISBN 978-83-954212-8-0).
Książka składa się z dwóch części. Pierwsza z nich, „wspomnieniowa”, poświęcona jest bezpośrednio działaniom projektowym i zawiera wywiady z twórcami i uczestnikami warsztatów, które odbyły się w ramach współpracy z Trinity College w Dublinie. W części drugiej, naukowo-dydaktycznej, znalazły się artykuły dotyczące zrównoważonego rozwoju w glottodydaktyce oraz propozycje ćwiczeń, które można wykorzystać w pracy z obcokrajowcami uczącymi się języka polskiego.
Warsztaty pisarskie
Warsztaty pisarskie to szybkie szkolenie w zakresie tworzenia wypowiedzi pisemnych – głównie w kontekście egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego. Webinarium krok po kroku wyjaśnia podstawowe zasady redagowania tekstu.
Podsumowanie projektu „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska”
„Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska” – podsumowanie projektu
Nasz projekt „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska”, który prowadziliśmy w ramach programu „Promocja języka polskiego” organizowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA), dobiegł już końca. Za nami ponad rok działań, wśród których były: przygotowanie i przeprowadzenie warsztatów teatralno-literackich, nagranie webinariów, wyjazd do Dublina, organizacja modułu na konferencji naukowej, przeprowadzenie warsztatów z kreatywnego pisania, przyjazd gości z TCD, przygotowanie publikacji poprojektowej. W związku odbyliśmy spotkanie on-line, podczas którego podsumowaliśmy naszą całoroczną pracę. Do udziału zaprosiliśmy organizatorów i uczestników działań projektowych.
Projekt „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska” jest finansowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej w ramach Programu Promocji języka polskiego. Projekt realizowany jest we współpracy z Trinity College w Dublinie.
„Transfugium” – czytanie performatywne
Jednym elementów projektu „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska”, który powstał w ramach programu „Promocja języka polskiego” Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA), były warsztaty „Stary nowy świat”, przygotowane we współpracy z Miejskim Teatrem Miniatura z Gdańska.
Prowadzący warsztaty dramaturżka Sandra Szwarc i aktor Wojciech Stachura przez dwa miesiące podczas cotygodniowych spotkań online pracowali ze studentami Trinity College z Dublina. Wspólnie dokonali adaptacji opowiadania Olgi Tokarczuk pt. „Transfugium” na utwór dramatyczny.
W pierwszej części warsztatów uczestnicy dokładnie analizowali tekst wyjściowy: określali jego główne wątki, interpretowali motywację bohaterów i zależności między postaciami. Pisali własne scenariusze, wspólnie tworzyli kolejne wersje sztuki.
Drugą częścią warsztatów było przygotowanie czytania performatywnego na podstawie stworzonej adaptacji. Wymagało to szkolenia w zakresie technik mówienia: reguł wymowy, odróżniania i produkcji dźwięków. W kolejnym etapie – lekcje z kultury żywego słowa i interpretacji głosowej tekstu literackiego: nauka intonacji, akcentowania, rytmu, wykorzystywania tempa, pauz, budowania dynamiki.
Efektem pracy jest video art. Ostateczny kształt nagrania jest wynikiem wspólnych wysiłków studentów, Sandry i Wojtka, a także Michała Śmierzchalskiego, który wykorzystując język filmowy: obraz, montaż, muzykę, uatrakcyjnił jego stronę wizualną i wzbogacił o dodatkowe znaczenia.
Zapraszamy do oglądania!
Polskie uniwersytety wobec zrównoważonego rozwoju. Polish Universities and SDG
Czym są Cele Zrównoważonego Rozwoju? Na czym polega ich realizacja? Czemu mają służyć? W jaki sposób polskie uniwersytety mogą przyczynić się do wdrażania założeń Agendy 2030? Na te oraz inne pytania odpowie Państwu Weronika Kamińska w cyklu webinariów pt. „Polskie uniwersytety wobec zrównoważonego rozwoju”.
Projekt „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska” jest finansowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej w ramach Programu Promocji języka polskiego. Projekt realizowany jest we współpracy z Trinity College w Dublinie.
Prezentacja projektu „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska” podczas drugiego dnia konferencji „Nauka i edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju”
25 listopada 2022 r. w Muzeum Emigracji w Gdyni odbyła się prezentacja projektu Narracje o zrównoważonym rozwoju –perspektywa polska. Goście zostali powitani przez Sebastiana Tyrakowskiego – zastępcę dyrektora muzeum. Następnie o projekcie opowiedzieli dr Michał Pruszak (Akademickie Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej UG) oraz Weronika Kamińska (Centrum Zrównoważonego Rozwoju UG). Następnym punktem programu był panel dyskusyjny Sustainable Polish? Narracje o zrównoważonym rozwoju, w którym wzięli udział prof. dr hab. Przemysław Gębal (Uniwersytet Gdański), dr Irena Chawrilska (Uniwersytet Gdański), dr Michał Pruszak (Uniwersytet Gdański), Maksymilian Bochenek (Muzeum Emigracji w Gdyni), Marek Pandera (Trinity College w Dublinie) oraz Wojciech Stachura (Teatr Miniatura).
Uczestnicy panelu przekonywali publiczność, że działania realizowane obecnie w muzeach, teatrach, w trakcie nauki języka polskiego lub jakiegokolwiek innego języka mogą być narzędziem zmian społeczności lokalnych i wielokulturowych, dzięki któremu możliwe jest podnoszenie ich świadomości w zakresie celów zrównoważonego rozwoju. Dyskutowano o roli muzeum jako miejsca nie tylko służącego upamiętnianiu przeszłości, ale także dostosowującego się do wymogów teraźniejszości i kształtującego przyszłość. Omawiano znaczenie języka i humanistyki w procesie formowania relacji społecznych oraz związane z nim główne kierunki rozwoju glottodydaktyki polonistycznej. Publiczność miała możliwość poznania metod realizacji celów Agendy 2030 na Trinity College w Dublinie a także sposobów ich wdrażania na gruncie teatru w Polsce i za granicą. Uczestnicy panelu podzielili się refleksją na temat znaczenia promocji języka polskiego oraz oceny potencjału kultury jako czwartego filaru zrównoważonego rozwoju.
W wydarzeniu wzięli udział uczestnicy konferencji, a także studenci z Trinity College w Dublinie (w ramach projektu NAWA), chińscy studenci z Harbinu studiujący polonistykę na Uniwersytecie Gdańskim oraz studentki z japońskiego TUFS. Swoją obecnością zaszczycili nas również przedstawiciele Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej: Mariusz Czech (Dyrektor Biura programów języka polskiego NAWA) i Wiesława Krasuska (NAWA).
Wizyta w Muzeum Emigracji nie obyła się bez zwiedzania ekspozycji z przewodnikiem. Na koniec zaprosiliśmy studentów na warsztaty z zakresu redakcji tekstu. Uczestnicy warsztatów mieli możliwość stworzenia komiksu na podstawie zaprezentowanych ilustracji, następnie dokonali adaptacji stworzonego działa na opowiadanie. Zaproponowane zadania pozwoliły na użycie słownictwa z różnych rejestrów oraz konstruowanie utworów o odmiennych formach. W wykonywaniu ćwiczeń uczestnikom warsztatów pomagały studentki filologii polskiej UG.
Projekt “Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska” jest finansowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej w ramach Programu Promocji języka polskiego. Projekt realizowany jest we współpracy z Trinity College w Dublinie.
Serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom za aktywny udział w konferencji!
Zdjęcia: Michał Śmierzchalski
Dublin w migawkach (9 maja)
Pojechać do Dublina i nie pójść na Guinnessa? Nie zajrzeć do The James Joyce Centre? Nie pójść do teatru? Nie zrelaksować się przed budynkiem TCD? Nie poczuć niesamowitej atmosfery tego miasta?
To, rzecz jasna, nie jedyne korzyści z wizyty w Dublinie. Wyjeżdżamy z tego maista bogatsi o ciekawe spojrzenie na Polskę, które poznać mogliśmy dzięki kontaktom ze studentami TCD biorącymi udział w projekcie. Młodzi ludzie, którzy na co dzień nie mają kontaktu z polską literaturą, mogli zanurzyć się w świecie Olgi Tokarczuk i wspólnie stworzyć jego parateatralną wersję. Poznaliśmy specyfikę nauczania języka polskiego na Trinity College, wymieniliśmy lektorskie doświadczenia. Opuszczamy Irlandię z przekonaniem, że nasze wspólne działania na trwałe zmienią sposób myślenia młodych dublińskich studentów o Polsce i o tym, co ma im do zaoferowania polska kultura.
Studenci Trinity College o warsztatach (8 maja)
Poznajcie Paulinę, Anna i Allana, uczestników warsztatów „Kulturalnie o zrównoważonym rozwoju”. Cała trójka w minionym roku akademickim studiowała na Trinity College w Dublinie. Przez kilka tygodni spotykali się online z Sandrą Szwarc i Wojtkiem Stachurą, by wspólnie pracować nad adaptacją tekstu opowiadania Olgi Tokarczuk na scenariusz performatywnego czytania. W rozmowie z nami opowiadają o wrażeniach z warsztatów. Czy im się podobały? Dlaczego były przydatne? Czy poleciliby je innym? Odpowiedzi przyniesie nagranie zamieszczone tuż obok.
Sandra Szwarc i Wojtek Stachura o warsztatach (7 maja)
Sandra Szwarc i Wojtek Stachura, prowadzący warsztaty „Kulturalnie o zrównoważonym rozwoju”, opowiadają o swoich wrażeniach ze współpracy ze studentami Trinity College z Dublina. Czego dotyczyły warsztaty? Co zaskoczyło organizatorów? Czego mogli doświadczyć uczestnicy podczas spotkań z gdańskimi artystami? I dlaczego Olga Tokarczuk nie jest już pomnikiem? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziecie w rozmowie Sandry i Wojtka.
Spotkanie z panem Markiem Panderą z Trinity College (6 maja)
Ponownie odwiedziliśmy kampus Trinity College w Dublinie. Spotkaliśmy się z panem Markiem Panderą z Centre for Language and Communication Studies Trinity College Dublin, który jest lektorem języka polskiego i współpracuje z nami przy projekcie „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska”. Piękna pogoda zachęcała do odpoczynku na trawie – w towarzystwie Olgi Tokarczuk, oczywiście.
Wywiad z Ryszardem Papetem (5 maja)
W Dublinie towarzyszy nam Ryszard Papet (zwany Dziadkiem), artysta z Teatru Miniatura w Gdańsku. Tutaj można obejrzeć wywiad, który na półwyspie Howth przeprowadziła z nim dyrektorka ACJPiKP Irena Chawrilska.
Sonety… irlandzkie (5 maja)
Tak, wiemy, Mickiewicz to nie Tokarczuk, jednak Ryszardowi Papetowi nawet wichrowe klify Irlandii przywodzą na myśl bezkresne stepy Akermanu. Czy to tęsknota za ojczyzną odzywa się w sercu Dziadka? Nasz pluszowy piewca polskiej kultury nie ustaje w staraniach, by poznać ją mógł każdy – nawet przypadkowi turyści w Howt.
Howth (5 maja)
Znajdujący się nieopodal Dublina półwysep Howth to miejsce, które najlepiej odpowiada powszechnym wyobrażeniom na temat piękna Irlandii: klify, zieleń, bezkresne morze – i nieustający wiatr. Zauważyliście, że jedzie z nami Olga Tokarczuk?
W Museum of Literature Ireland (4 maja)
Museum of Literature Ireland to obowiązkowy przystanek na trasie każdego miłośnika literatury, który zawita do Dublina. Niezwykłe miejsce, w którym można się wyciszyć, poddać się opowieści i zapomnieć o całym świecie – zupełnie jak podczas lektury dobrej książki. Głównym bohaterem Muzeum, co zrozumiałe, jest James Joyce.
Smakowanie kultury (4 maja)
Kulturę można smakować na wiele sposobów. Nas zachwyciły tradycyjne scones, zaś irlandzką mewę, jak widać, twórczość Olgi Tokarczuk.
Nasi w Dublinie (3 maja)
Z radością informujemy, że ekipa projektu „Narracje o zrównoważonym rozwoju – perspektywa polska”, organizowanego przez nas we współpracy z Teatrem Miniatura, dotarła do kolejnego etapu projektu, który odbywa się w Dublinie. Cały czas towarzyszy nam dobra literatura, a zwłaszcza „Opowiadania bizarne” Olgi Tokarczuk. Dzisiaj odwiedziliśmy wspaniały Trinity College Dublin i zakochaliśmy się w bibliotece oraz nowym Museum of Literature Ireland.
Projekt jest realizowany dzięki dofinansowaniu z programu Promocji języka polskiego NAWA (Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej).
Nasz zespół
Dr Irena Chawrilska
Dyrektorka Akademickiego Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego, koordynatorka programu Kultura (dla) zrównoważonego rozwoju w Centrum Zrównoważonego Rozwoju UG, adiunktka w Zakładzie Polonistyki Stosowanej Instytutu Filologii Polskiej, lektorka języka polskiego jako obcego, nauczycielka języka polskiego, filozofii i etyki, tutorka, redaktorka, egzaminatorka uprawniona do sprawowania funkcji przewodniczącego komisji podczas Państwowych egzaminów certyfikatowych z języka polskiego jako obcego, członkini Pracowni Schulzowskiej na Uniwersytecie Gdańskim.
Zainteresowania badawcze:
kultura (dla) zrównoważonego rozwoju, kultura i literatura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, bariery komunikacyjne i praktyki kulturowe migrantów, estetyka transmedialności i intermedialności, zjawisko hybrydyczności w kulturze, literatura eksperymentalna, recepcja światowa twórczości Brunona Schulza.
Dr Michał Pruszak
Doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Filolog, filmoznawca, dydaktyk. Autor publikacji z zakresu filmu i literatury dziecięcej oraz przekładów intersemiotycznych tekstów kultury (literatura-teatr-film). Lektor języka polskiego jako obcego. Egzaminator podczas egzaminów certyfikatowych z języka polskiego jako obcego (z uprawnieniami do sprawowania funkcji przewodniczącego komisji). Pracownik Akademickiego Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Stale współpracuje z Fundacją Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej oraz Gdańskim Teatrem Szekspirowskim.
Sandra Szwarc
Dramatopisarka i pianistka. Dwukrotna finalistka Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej – za sztukę Von Bingen. Historia prawdziwa (2015) oraz Supernova Live (2016), którą wyróżniono Alternatywną Nagrodą Dramaturgiczną. Laureatka nagrody Talanton 2016 za debiut dramaturgiczny w Teatrze Polskiego Radia oraz Grand Prix konkursu radiowego Festiwalu „Dwa Teatry” (2016) za sztukę Von Bingen. Historia prawdziwa. Dwukrotna laureatka Konkursu Dramaturgicznego – STREFY KONTAKTU we Wrocławiu – I nagroda za sztukę Doppelganger (2017) oraz III nagroda za sztukę Woda w usta (2021). W sezonie 2018/2019 członkini komisji 25. Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Rezydentka III Sceny Nowej Dramaturgii w Teatrze Dramatycznym im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie (2021).
Wojciech Stachura
Aktor-lalkarz, absolwent Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza na Wydziale Sztuki Lalkarskiej. Od 2014 r. w zespole Teatru Miniatura w Gdańsku. Ma na swoim koncie wiele wyróżnionych przez krytyków i widzów ról. Aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym Gdańska, współpracując z różnymi instytucjami, m.in. Filharmonią Bałtycką, Operą Bałtycką, Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego oraz teatrami w Niemczech, gdzie reżyseruje spektakle lalkowe. Prowadzi działalność warsztatową i edukacyjną dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych. W 2020 r. Wojciech Stachura otrzymał Nagrodę Prezydent Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. W 2021 r. otrzymał Nagrodę Teatralną Marszałka Województwa Pomorskiego za rolę Androida Bouiego w „Kosmitach” Janusza Krofty, Inżyniera w „Betonie” Michała Derlatki oraz Ryszarda Papeta w „Papetach z ostatniej chwili”, był nominowany do Pomorskiej Nagrody Artystycznej w kategorii „nadzieja”, oraz w plebiscycie Gazety Wyborczej „Sztormy” za rolę, spektakl BETON oraz serial „Papety z ostatniej chwili”. Stypendysta miasta Gdańska w 2021 w dziedzinie kultury. Stypendysta Marszałka Województwa Pomorskiego w 2022, laureat nagrody POLUNIMA dla najbardziej obiecującego aktora lalkarza pokolenia 2022, laureat nagrody za rolę i scenografię w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Sztuki Współczesnej 2022.
Agnieszka Kochanowska
Absolwentka teatrologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, animatorka kultury, redaktorka, korektorka, pisarka, od kwietnia 2020 roku kierowniczka literacka Miejskiego Teatru Miniatura w Gdańsku i jego rzeczniczka prasowa. Współautorka i autorka scenariuszy do spektakli, w Teatrze Miniatura do „Brzydkiego kaczątka”, „Siedmiu krasnoludków”, „Magicznych świąt Malwiny”, „Co u diabła” i „Zmień się!”, okazjonalnie tłumaczka, m.in. wystawionej w Miniaturze „Błękitnej planety” Andriego Snæra Magnasona. Autorka książek dla dzieci „Malwina ratuje święta” i „Jak się tu znaleźliśmy” (wyróżnienie w konkursie Książka Roku 2022 Polskiej Sekcji IBBY). W latach 2009–2013 recenzentka teatralna czasopisma Narodowego Instytutu Audiowizualnego dwutygodnik.com. W 2017 roku otrzymała honorową odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Nagrodę Prezydenta Gdańska w Dziedzinie Kultury.
Justyna Sawicka
Doktorantka na Wydziale Filologicznym UG. Bada motyw śmierci i pojęcie straty w książkach obrazkowych dla dzieci. Interesuje ją również tabu oraz przekraczanie zakazów kulturowych w książce obrazkowej. Założycielka księgarni dla dzieci Bookafka, w której organizowała spotkania z książką – warsztaty literackie, spotkania z autorami. Pracuje w dziale literackim Miejskiego Teatru Miniatura w Gdańsku. Jako pomysłodawczyni i koordynatorka projektu „Książka w roli głównej”, obejmującego trzy obszary kultury: teatr, literaturę i sport, realizowanego w Teatrze Miniatura, otrzymała nominację do nagrody za upowszechnianie czytelnictwa w konkursie Książka Roku 2022 Polskiej Sekcji Ibby.
Weronika Kamińska
Stypendystka Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta 2021/2022 na Indiana University Purdue University Indianapolis, doktorantka na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. W roku 2019/2020 była również stypendystką Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Prowadzi badania z zakresu socjologii medycyny, w kontekście opieki hospicyjnej, zdrowia migrantów, społecznej sytuacji seniorów, a także profilaktyki samobójstw wśród młodzieży w Polsce. W wolnych chwilach pasjonatka muzyki – gra na saksofonie i śpiewa.
Ruszamy! (3 lutego)
Właśnie ruszyliśmy z projektem NARRACJE O ZRÓWNOWAŻONYM ROZWOJU – PERSPEKTYWA POLSKA, na który dostaliśmy dofinansowanie w ramach programu Promocja języka polskiego NAWA )Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej)!
W najbliższych miesiącach zrealizujemy dwa rodzaje warsztatów:
– Stary nowy świat | warsztaty teatralne na podstawie twórczości Olgi Tokarczuk we współpracy z artystami z Teatru Miniatura, które odbędą się online i na żywo w Dublinie [nabór do 24 lutego, start 1 marca, godz. 18.00, kończymy pokazem czytania performatywnego na żywo 6 maja],
– Zrównoważony rozwój w polskiej edukacji | warsztaty online, które poprowadzi Marta Skorek z naszego uniwersyteckiego Centrum Zrównoważonego Rozwoju [nabór do 31 marca, start 4 kwietnia, godz. 18.00].
Projekt realizujemy we współpracy z Trinity College Dublin. Do udziału zapraszamy studentów tego uniwersytetu, ale też uczniów starszych klas polskich liceów i zainteresowane osoby z tamtejszej Polonii. Wszystkie wydarzenia projektu są bezpłatne dla uczestników.